NSND Tạ Minh Tâm – Hơn 40 năm ca hát thủy chung với dòng nhạc Cách Mạng

Cuộc đời và sự nghiệp âm nhạc của NSND Tạ Minh Tâm

NSND Tạ Minh Tâm (sinh 13 tháng 09 năm 1960) tại Long Xuyên, An Giang. Anh là một ca sĩ theo đuổi dòng nhạc opera, nhạc cách mạng. Đồng thời anh cũng tham gia đóng phim và làm người dẫn trò chơi truyền hình Chung Sức của Đài truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh. Để hiểu rõ hơn về cuộc đời và sự nghiệp âm nhạc của NSND Tạ Minh Tâm, hãy cùng Nguyễn Đức Music theo dõi bài viết này nhé!

I. Sự nghiệp âm nhạc

Ngay từ nhỏ, NSND Tạ Minh Tâm đã dành niềm yêu thích cho các ca khúc opera, thính phòng. Anh dành khoảng thời gian vàng để rèn luyện, trau dồi từ năng khiếu sẵn có của mình. Anh cho rằng nếu chỉ có giọng hát trời cho thì không đủ. Mỗi nghệ sĩ cần có khoảng thời gian khổ luyện, có kỹ thuật tập luyện nghiêm túc cùng với sự am hiểu nhất định và cảm xúc thực sự với thể loại mình đang theo đuổi mới có thể thành công được.

Hát một ca khúc không khó nhưng để đi đến tận cùng ngóc ngách sâu thẳm nhất của cảm xúc thì cần một sự chiêm nghiệm, thẩm thấu từng ca từ bài hát. Mặc dù không có điều kiện luyện thanh nhưng cậu bé Tạ Minh Tâm lúc đó vẫn nghe và tập hát theo những giọng ca thính phòng nổi tiếng. Năm 1977, anh được tuyển chọn đi tham dự Hội diễn văn nghệ toàn quốc tại TPHCM.

Cũng chính từ chương trình này, giọng ca trẻ nhưng đầy nội lực của Tạ Minh Tâm được ban giám khảo đánh giá cao và đoạt Huy chương Vàng của hội diễn và được nhạc sĩ Vũ Lê Phú – Thành viên ban giám khảo động viên anh thi vào Nhạc viện TPHCM ngay khi phát hiện ra tố chất từ giọng ca của cậu bé này.

Và Tạ Minh Tâm đã trở thành 1 trong 10 sinh viên đạt điểm cao nhất của khoa Thanh nhạc Nhạc viện TPHCM. Anh không ngừng trau dồi thêm kinh nghiệm cũng như phát huy hết được khả năng âm nhạc. Cho đến năm 1986, Tạ Minh Tâm đã tốt nghiệp thanh nhạc với hạng xuất sắc và trở thành thành viên của dàn nhạc thính phòng Nhạc viện TPHCM rồi làm giảng viên tại khoa Nhạc – Họa Trường Cao đẳng Sư phạm TPHCM.

Anh nhận danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú năm 2001. Và đến năm 2019, anh chính thức nhận danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Với nhiều cống hiến trong lĩnh vực đào tạo và biểu diễn, ông được trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba và Huy chương Vì sự nghiệp Văn hóa. 

1.1. Điểm qua các mốc sự kiện trong cuộc đời làm nghệ thuật Tạ Minh Tâm 

• Năm cấp 2, thấy chúng bạn tụ tập chơi nhạc, hát hò, ông đã thích mê tơi. Nghe tiếng đàn, tiếng trống réo rắt mà ông thích quá quên cả đói. Từ đấy âm nhạc trong ông lớn dần lên theo năm tháng. Cho đến năm 1981: ông đã theo học và tốt nghiệp Trung học Thanh nhạc tại Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh.
• 1986: tốt nghiệp Đại học Thanh nhạc tại Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh.
• 1986: diễn viên đơn ca – Dàn nhạc thính phòng Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh.
• 1990: công tác tại Sở Giáo dục TP. Hồ Chí Minh; Trưởng bộ môn Thanh nhạc – Khoa Âm nhạc – Trường Cao đẳng Sư phạm TP. Hồ Chí Minh.
• Từ 1990: là giảng viên thỉnh giảng của khoa Thanh nhạc – Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh.
• 1995 – 1997: học Cao học Thanh nhạc – khóa đầu tiên của Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh.
• 1997: tốt nghiệp Cao học biểu diễn Thanh nhạc hạng Xuất sắc.
• 2000: tu nghiệp tại trường Canford Music School (Anh Quốc).
• Từ 2003 đến 2014: Trưởng khoa Thanh nhạc – Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh.
• Từ 2014 đến tháng 11/2020: Phó giám đốc Nhạc viện TP. Hồ Chí Minh kiêm trưởng khoa Thanh nhạc, Nhạc viện TPHCM. 

1.2. Nghệ sĩ Tạ Minh Tâm bén duyên với âm nhạc nhờ cách mạng

Con đường đến với âm nhạc của NSND Tạ Minh Tâm cũng hoàn toàn ngẫu nhiên. Với những lời khen NSND Tạ Minh Tâm chính là “biểu tượng” của dòng nhạc truyền thống cách mạng, anh đã từng bộc bạch: “Trước đây, tôi có nghĩ mình sẽ làm ca sĩ đâu, ca hát chỉ là sở thích. Vậy rồi, tôi trở thành ca sĩ được nhiều người yêu mến. Lời khen của khán giả chính là dành tặng cho sự cố gắng, đầu tư miệt mài của tôi cho ca hát”. Khi chỉ là một cậu bé 15, 16 tuổi, ông chỉ chăm chú vào đèn sách, ấp ủ giấc mơ trở thành phi công để được tự do bay lượn trên bầu trời.

Nhưng sau khi cuộc kháng chiến thành công, đất nước thống nhất, cũng là lúc ông gắn bó với những hoạt động âm nhạc, đặc biệt là nhạc Cách Mạng. Anh từng trải lòng: “Những ngày mới giải phóng, phong trào ca hát sôi nổi khắp nơi. Không khí sinh hoạt, làm việc ngày ấy có gì đó thật đặc biệt. Hầu như địa phương nào cũng có các câu lạc bộ, nhóm sinh hoạt ca hát, nhất là hát các ca khúc cách mạng”. Có lẽ sự nghiệp ca hát của anh chính thức bắt đầu khi anh đạt giải tại những phong trào ca hát đó.

Càng tham gia, anh càng bị cuốn hút và đắm chìm vào tình yêu âm nhạc. NSND Tạ Minh Tâm được biết đến và dành được nhiều sự mến mộ của công chúng qua dòng nhạc Cách Mạng. Sau hơn 40 năm gắn bó với sự nghiệp ca hát và từng đoạt nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế về lĩnh vực âm nhạc: Cúp vàng nghệ thuật quốc tế tại Bình Nhưỡng, Giọng ca vàng ASEAN, giải nhất đơn ca chuyên nghiệp toàn quốc, được Nhà nước trao danh hiệu cao quý: Nghệ sĩ ưu tú năm 2000 và được coi là một trong những giọng tenor (giọng nam cao) hàng đầu của Việt Nam hiện nay sáng, đẹp, đi sâu vào lòng người.

Anh từng chia sẻ anh vốn được đào tạo kỹ thuật ca hát cổ điển thế giới nhưng từ lâu anh đã yêu mến và thể hiện những ca khúc truyền thống cách mạng từ lúc vào nghề cho đến nay. Dù con đường rộng mở, ông có thể là một nghệ sĩ hát nhạc cổ điển quốc tế để tên tuổi bay xa hơn, dù bận bịu với công tác giảng dạy và quản lý tại nhạc viện TPHCM nhưng anh đã lựa chọn dành tình yêu thủy chung cho những ca khúc Cách Mạng.

Anh áp dụng vốn kiến thức và kỹ thuật ca hát cổ điển cho dòng nhạc cách mạng truyền thống để tạo nên sự khác biệt cho phần biểu diễn. Anh chia sẻ rằng anh mang ơn những ca khúc Cách Mạng hơn bao giờ hết bởi anh may mắn là một trong số người hiếm hoi trực tiếp chứng khiến thời kỳ sôi động, hào hùng trong hoàn cảnh ra đời của những ca khúc ấy.

Đặc biệt, Tạ Minh Tâm đã từng chia sẻ ngày 30/4/1975 là ngày vô cùng ý nghĩa với cuộc đời anh bởi đất nước thống nhất, anh mới có cơ hội được nghe nhiều giọng ca thính phòng nổi tiếng như Trung Kiên (NSND Trung Kiên), Trần Khánh (NSND Trần Khánh). Từ đó Tạ Minh Tâm tập hát theo các ca khúc Cách Mạng. Do đó, ông cảm nhận sâu sắc hơn hết hồn cốt dân tộc Việt ẩn chứa trong ca từ và muốn đưa những ca khúc này đến nhiều thế hệ. 

1.3. “Live Concert Tâm” đánh dấu chặng đường 40 năm ca hát 

NSND Tạ Minh Tâm nằm trong số hiếm các nghệ sĩ gặt hái được thành công ở cả hai lĩnh vực: âm nhạc đại chúng và âm nhạc hàn lâm. Và tại “Live Concert Tâm” được tổ chức tại Nhạc viện TPHCM năm 2017, NSND Tạ Minh Tâm đã đầu tư cho 2 lĩnh vực âm nhạc này. Đêm nhạc là sự tri ân, trải lòng và gửi gắm những tâm tư tình cảm đến bạn bè, đồng nghiệp và những khán giả đã ủng hộ anh trên con đường nghệ thuật của mình.

Phần đầu tiên của đêm nhạc, anh mang đến nhưng ca khúc bất hủ làm nên tên tuổi Tạ Minh Tâm như “Tiếng hát từ Thành phố mang tên Người” (nhạc sĩ Cao Việt Bách), “Những ánh sao đêm”, “Trở về dòng sông tuổi thơ” (Phan Huỳnh Điểu), “Quê nhà” (Trần Tiến), “Tổ quốc gọi tên mình” (Đinh Trung Cẩn). Phần tiếp theo là những ca khúc Quốc Tế nổi tiếng từ nhiều vở nhạc kịch opera đình đám, anh đã mang màu sắc âm nhạc thính phòng vào phần thể hiện của mình. 

II. Âm nhạc của NSND Tạ Minh Tâm

2.1. Nhạc cách mạng của Tạ Minh Tâm

“Bên cạnh sự nghiệp phần lớn nhạc thế giới, dòng ca khúc cách mạng giống như một “ân nhân” của tôi. Đỡ đầu, dẫn dắt tôi vào con đường âm nhạc, đưa tôi đến với công chúng” – NSND Tạ Minh Tâm chia sẻ. Anh đã từng đi diễn rất nhiều nơi từ trong nước lẫn nước ngoài nước, từ các chương trình lớn nhỏ, nhưng anh vẫn dành một niềm tự hào sâu sắc khi được đem những lời ca tiếng hát trong những ca khúc Cách Mạng đến nhiều nơi trên thế giới.

Là một ca sĩ dòng nhạc opera và cả dòng nhạc cổ điển thế giới nhưng chính những ca khúc Cách Mạng đã tạo cho anh tình yêu đối với công chúng, mang theo sứ mệnh truyền tải âm nhạc Cách Mạng Việt Nam đến với công chúng. Giọng ca của anh thực sự chạm đến trái tim của người nghe, nhất là khi có lần anh đi diễn cho kiều bào ở Mỹ, họ đã khóc vì nỗi lòng xa xứ, khóc vì sự xúc động về tình yêu dành cho đất nước. Vì vậy, đi cùng với sự nghiệp ca hát của anh, dòng nhạc Cách Mạng như là một “ân nhân”, đỡ đầu và dẫn dắt anh vào con đường âm nhạc và đưa anh đến gần hơn với khán giả. 

NSND Tạ Minh Tâm đã từng chia sẻ anh từng tập ca khúc “Đất nước trọn niềm vui” khi đang học thanh nhạc và được thầy cô đánh giá rất cao. Vào ngày 30/4/1985, khi Lễ kỷ niệm 10 năm ngày thống nhất đất nước (ngày 30-4-1985) được tổ chức tại TPHCM, anh được ban tổ chức chương trình tin tưởng và giao nhiệm vụ lĩnh xướng dàn hợp xướng ca khúc “Đất nước trọn niềm vui”.

Anh đã không phụ lòng mọi người khi thể hiện thành công ca khúc này và được giới chuyên môn đánh giá cao. Có một lần nhạc sĩ Hoàng Hà bảo: “Trong những giọng ca hát Ðất nước trọn niềm vui của tôi, tôi thích nhất giọng ca Tạ Minh Tâm, bởi giọng ca này thể hiện trọn vẹn được niềm hân hoan, nỗi mừng vui trong mỗi con người trong ngày đất nước thống nhất”. Đây là bài luôn được NSND Tạ Minh Tâm lựa chọn để trình bày ở các chương trình chào mừng đại hội Đảng ở nhiều cấp, kỷ niệm ngày đất nước thống nhất ở trung ương, địa phương cho tới các chương trình ở biên giới, hải đảo, thậm chí ở nước ngoài.

Sở dĩ anh luôn lựa chọn ca khúc “Đất nước trọn niềm vui” bởi vì ngày đất nước thống nhất cũng là ngày anh được bén duyên với các ca khúc Cách Mạng. “Nếu không có ngày đất nước thống nhất thì cũng không có một Tạ Minh Tâm của ngày hôm nay nên tôi rất trân trọng và tự hào được hát Đất nước trọn niềm vui”. Bên cạnh “Ðất nước trọn niềm vui”, anh còn định danh với những ca khúc như “Tiếng hát từ thành phố mang tên Người”, “Chào sông Mã anh hùng”, “Hà Nội niềm tin và hy vọng”, “Tổ quốc tôi chưa đẹp thế bao giờ”, “Bài ca hy vọng”, “Tình ca”,…

2.2. “Khúc ca đồng lòng” giữa tâm dịch

Giữa tâm dịch Covid-19 đang hoành hành, cũng là lúc chuyến xe mang tên “Tình yêu thương” được chở đi khắp mọi nơi với sứ mệnh lan tỏa, tiếp thêm động lực cho các lực lượng tuyến đầu và người dân đang từng ngày chống chọi với dịch bệnh. Nhiều nghệ sĩ đã mang lời ca tiếng hát đến các bệnh viện dã chiến, khu cách ly và “cháy” hết mình.

Trong đợt dịch tháng 8.2021 vừa qua, NSND Tạ Minh Tâm cùng nhiều nghệ sĩ khác đã mang đến cho khán giả khu cách ly nhiều cảm xúc sâu lắng và tinh thần rực cháy quyết tâm trong chương trình văn nghệ “Khúc ca đồng lòng”. Chuỗi chương trình được diễn ra tại 3 địa điểm cách ly tập trung: Chung cư Bình Minh; Ký túc xá Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM và Ký túc xá Trường CĐ Công thương TP.HCM.

Ca khúc “Một đời người, một rừng cây” (Trần Long Ẩn) do NSND Tạ Minh Tâm trình bày trên sân khấu giữa khu cách ly có lẽ đã lấy đi nước mắt của nhiều khán giả. Mặc dù chiếc sân khấu dựng ngoài trời giữa lòng Sài Gòn, giữa những hàng cây cao và những tòa chung cư, trong điều kiện thiếu âm thanh, ánh sáng nhưng những khán giả trên tầng cao, ở mọi lứa tuổi đều hòa nhịp hát vang: “Chân lý thuộc về mọi người/ Không chịu sống đời nhỏ nhoi! Xin hát về bạn bè tôi/ Những người sống vì mọi người…”. 

Bên cạnh đó, NSND cũng chia sẻ thêm:  “Trong giai đoạn khó khăn này, con người ta gắn bó với nhau. Một đời người cũng như một đời cây, luôn cần có nhau, nương tựa và hỗ trợ nhau để trở thành một khu rừng khỏe mạnh, đủ sức vượt qua bão tố của cuộc đời, mà dịch Covid-19 chính là bão tố lớn nhất chúng ta đang gặp phải hiện nay”. Anh chọn thể hiện ca khúc “Một Đời Người, Một Rừng Cây” như một lời tri ân sâu sắc đến những lực lượng tuyến đầu chống dịch – những chiến sĩ không ngại gian khó, rời xa gia đình lao vào vùng tâm dịch để mong sớm mang lại bình yên cho người dân “Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng/ Gian khổ sẽ dành phần ai?”. 

Cùng với đó, anh cũng trình bày ca khúc “Khát Vọng” gửi gắm những ước vọng, động viên mọi người đồng lòng vượt qua thời gian khó khăn này. Anh bày tỏ sự xúc động của mình khi đã có 2 lần được mặc trang phục bảo hộ để biểu diễn chương trình đặc biệt phục vụ bệnh nhân và lực lượng hỗ trợ phòng chống dịch Covid-19.

NSND Tạ Minh Tâm đã gửi lời chia sẻ và tri ân đến các đơn vị: Sở VHTT TP.HCM phối hợp với UBND TP.Thủ Đức tổ chức, Trung tâm Ca nhạc nhẹ và Ban Tuyên giáo Thành ủy – Phòng Văn hóa Thông tin – Trung tâm Văn hóa TP.Thủ Đức là đơn vị thực hiện đã là cầu nối giữa nghệ sĩ và khán giả (những bệnh nhân Covid-19 và các lực lượng y bác sĩ): “Tham gia chương trình này mình thấy thật lạ, tràn ngập cảm xúc đặc biệt và cảm thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn. Mình thấy hạnh phúc vì được đem tiếng hát chia sẻ, cổ vũ tinh thần đội ngũ tham gia chống dịch, nhất là các bệnh nhân. Các bệnh nhân trong điều kiện sức khỏe và tâm lý khó khăn hơn mình rất nhiều, nên mong rằng sự có mặt của các anh chị em ở đây sẽ phần nào vơi đi cảm giác buồn chán, đau đớn nếu có”

III. Giải thưởng – Tôn vinh

• NSND Tạ Minh Tâm 2 lần đoạt giải Nhất đơn ca cuộc thi Ca múa nhạc toàn quốc năm 1983 và 1985. 
• Năm 1996, anh đoạt giải Giọng ca Vàng tại cuộc thi âm nhạc Giọng hát vàng ASEAN 1996 và Cúp Vàng tại tại Liên hoan tiếng hát Bình Nhưỡng – CHDCND Triều Tiên năm 1997.
• Năm 2001, anh được Nhà nước phong tặng danh hiệu NSƯT. 
• Năm 2019, Tạ Minh Tâm được nhận danh hiệu NSND.
• Đã từng tham gia các đoàn nghệ thuật quốc gia Việt Nam lưu diễn ở nhiều nước trên thế giới như: Liên Xô, Trung Quốc, Anh, Mỹ, Pháp, Đức, Áo, Bỉ, Hungary, Bungari, Rumani, Hàn Quốc, Xlovakia, Lào…
• NSND Tạ Minh Tâm là thành viên Hội đồng xét tặng danh hiệu Nghệ sỹ ưu tú – Nghệ sỹ nhân dân do Bộ Văn hóa tổ chức.
• Tham gia Hội đồng nghệ thuật và Hội đồng giám khảo của các cuộc thi ca hát chuyên nghiệp toàn quốc.
• NSND Tạ Minh Tâm là thành viên Ban giám khảo của nhiều cuộc thi Tiếng hát Truyền hình, Tiếng hát Phát thanh trên toàn quốc. Hội viên Hội âm nhạc TP. Hồ Chí Minh. Hội viên Hội Nhạc sỹ Việt Nam.

3.1. NSND Tạ Minh Tâm đóng góp cho phim ảnh

Bên cạnh các ca khúc Cách Mạng, NSND Tạ Minh Tâm còn tham gia đóng phim với nhiều vai diễn ấn tượng trong các bộ phim như Blouse trắng, Ngoại tình, Những ngôi sao biển, Nghề Báo, Bên kia sông,… Bộ phim tư liệu 7 lần chạm nói về Tạ Minh Tâm đã đoạt HCB tại Liên hoan phim truyền hình toàn quốc. Phim Bên kia sông do Tạ Minh Tâm đóng vai chính đã đoạt giải Cánh diều vàng năm 2018.

IV. Tổng kết

Giờ đây, NSND Tạ Minh Tâm đã nghỉ hưu, nhưng anh cho biết rằng anh vẫn còn rất sung sức, vẫn đi hát và vẫn tiếp tục đứng trên bục giảng để truyền dạy cho các thế hệ ca sĩ trẻ. Anh cũng chính là ban giám khảo cuộc thi Music Video Contest 2021 được tổ chức bởi Công ty Nguyễn Đức Music 2021 với chủ đề “Thắp sáng ngọn lửa trong bạn”. Cuộc thi hứa hẹn sẽ là một sân chơi đầy mới mẻ, sáng tạo giúp những ý tưởng của các bạn trẻ được công chúng biết đến, khẳng định cá tính âm nhạc, màu sắc riêng. “Những năm qua, nhiều giọng ca trẻ đã mang về nhiều giải thưởng quốc tế từ các cuộc thi nghệ thuật. Đó là tín hiệu đầy phấn khởi của những ai quan tâm đến diện mạo văn hóa nghệ thuật nước nhà và là niềm vui cho chúng tôi” – NSND Tạ Minh Tâm từng trải lòng. Để có cơ hội gặp gỡ NSND Tạ Minh Tâm cùng các nghệ sĩ khác như: Đạo diễn Lê Thụy, Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung, Ca sĩ Uyên Trang,… hãy nhanh chóng đăng ký tham gia cùng Nguyễn Đức Music nhé!

Tham khảo thêm thông tin về cuộc thi Music Video Contest tại đây

Thông tin liên hệ Nguyễn Đức Music

NGUYỄN ĐỨC MUSIC – PHÒNG THU ÂM HI-END CLASS A

Địa chỉ: 239/12 Nguyễn Duy Trinh, Phường Bình Trưng Tây, TP Thủ Đức ( Khu Biệt thự riverside)
Hotline: 0916 666 657
info@nguyenducmusic.com
www.nguyenducmusic.com